Veel Nederlanders zullen al vakantie-accommodatie of vakantiereizen hebben geboekt voordat de coronacrisis toesloeg. Het is nu natuurlijk heel goed mogelijk dat deze vakanties door beperkende maatregelen van landen, zoals inreisverboden, niet doorgaan. Wat zijn in dat geval je rechten? Moet je bijvoorbeeld vouchers accepteren?

Er zijn bij al geboekte vakanties ruwweg twee situaties:

1. Je hebt een pakketreis geboekt. Bij een dergelijke vakantiereis gaat het om meerdere onderdelen, zoals overnachtingen, vervoer of excursies, die je bij één partij hebt geboekt.

2. Je hebt één of meerdere reisonderdelen los van elkaar geboekt. Zoals los vervoer (bijvoorbeeld een vliegticket of trein-, boot- of busvervoer) en/of een accommodatie, zoals een hotel, een kampeerplaats of een huisje.

Situatie 1: reisaanbieder annuleert de pakketreis 

Wanneer de reisaanbieder zelf de pakketreis annuleert, dan heb je recht om je geld terug te krijgen. Binnen 14 dagen dient dat op je rekening te staan.

Als je zelf annuleert, moet je dat onderbouwen met een negatief reisadvies voor je bestemming. Bij zowel code rood als code oranje raadt het ministerie van Buitenlandse Zaken vakantiereizen af. Nu geldt minimaal code oranje voor de hele wereld.

Voucher

Het is nu ook goed mogelijk dat je reisaanbieder een voucher aanbiedt. Wettelijk gezien hebt je eigenlijk recht om je geld terug te krijgen. Maar het accepteren van de voucher kan in deze tijden wel redelijk en verstandig zijn, omdat je reisaanbieder bijvoorbeeld anders failliet gaat. Kijk dan wel heel goed naar de voorwaarden bij de voucher. Iedere aanbieder kiest zijn eigen voorwaarden.

Reisorganisaties van de ANVR: corona-voucher

De reisorganisaties die zijn aangesloten bij de ANVR bieden nu een zogeheten ‘corona-voucher’ aan. Met die voucher mag je tot 1 jaar na uitgifte een nieuwe reis boeken. Wil je later toch geen nieuwe reis boeken in dat jaar, dan krijgt je alsnog – maar niet eerder dan 6 maanden na uitgifte van de voucher – je geld terug voor het einde van dat jaar.

Ik heb de voucher geaccepteerd maar mijn pakketreisaanbieder gaat failliet

Als je reisaanbieder valt onder de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) of het Garantiefonds voor Gespecialiseerde Touroperators (GGTO), dan betaalt die het tegoed van de corona-voucher aan je terug. Als je reisaanbieder onder een ander garantiefonds valt, is het uiteraard verstandig om goed de voorwaarden te lezen, om te zien of je voucher of het tegoed gedekt is door een garantiefonds.

EU en Consumentenbond over vouchers

De Europese Commissie is heel kritisch over de vouchers en vooral over het standpunt van het Nederlandse kabinet dat we om ondernemers – in onder meer de reisbranche – te helpen eigenlijk die vouchers zouden moeten accepteren. Eurocommissaris Margrethe Vestager zei recent dat het een fundamenteel recht is van consumenten dat ze geld terug krijgen als een dienst niet wordt geleverd, in dit geval door de coronacrisis. Zij benadrukte dat mensen soms al hun spaargeld hebben uitgegeven om een ticket te kopen, en vervolgens ook nog door de crisis nog werkloos zijn geworden. Juist die mensen, vindt Vestager, hebben recht op teruggave van hun geld als de reis niet door kan gaan. De Nederlandse Consumentenbond is blij met het standpunt van de EU dat reizigers van wie de vakantie is geannuleerd als ze dat willen altijd hun geld terug moeten kunnen krijgen: “Sommige mensen zijn hun baan kwijtgeraakt of hebben een eigen bedrijf waar bijna niks meer binnenkomt. Dan moet je gewoon je geld kunnen terugkrijgen.”

Inmiddels heeft het kabinet haar standpunt gewijzigd en gaat het luchtvaartmaatschappijen toch vragen om consumenten de optie te geven hun geld terug te vragen als vakanties vanwege het coronavirus zijn geannuleerd. De Europese Commissie had er bij de lidstaten zonder zo’n beleid op aangedrongen om dit alsnog te regelen.

Situatie 2: de los geboekte reis

Als je geboekte vlucht, trein-, boot- of busreis niet doorgaat, of je hotel is gesloten, wat kun je dan doen?

Je hebt het recht om je geld terug te krijgen van de aanbieder die zijn dienst niet meer kan leveren. Als je zowel los vervoer als een losse accommodatie hebt geboekt, en slechts één van beide is geannuleerd, dan krijg je alleen geld terug van de aanbieder die niet levert. Mogelijk biedt de aanbieder je een voucher aan. Dan gelden weer de ‘regels’ die hierboven over de uitgifte van vouchers zijn geformuleerd.

Als je onenigheid hebt over terugbetaling of over een eventueel voucher van een vervoersmaatschappij zoals een vliegtuigmaatschappij of een aanbieder van trein-, boot- of busreizen, dan kunt je eventueel een klacht melden bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Dat is de toezichthouder op de passagiersrechten.