De berichten over stijgende hypotheekrentes volgen elkaar snel op. Bovendien gaat de Europese Centrale Bank om de inflatie te bestrijden de rente verhogen. Maar gaan wij dan ook weer eens rente krijgen op onze spaarrekening?

Komen de Nederlandse banken ook al in beweging? Als we zo een aantal bankanalisten en economen horen, kan dat hier nog wel even duren. Zo zegt Teunis Brosens, econoom bij ING, dat hij natuurlijk begrijpt dat klanten die de hele tijd berichten horen over stijgende hypotheekrentes ook een hogere rente op hun particuliere spaarrekening verwachten. Toch denkt hij niet dat de spaarrentes op korte termijn gaan stijgen, omdat de banken nog zoveel hypotheken met heel lage rentes op hun balans hebben staan, is dat nu nog niet verantwoord voor de banken, is dan de redenering. En Steven van Rijswijk, topman van ING, zei recent: ‘Wij zijn nog niet van plan onze rentes op tegoeden te verhogen. Pas als de ECB zijn rente echt verhoogt, gaan wij overwegen hetzelfde te doen. Eerst liet de ECB weten de rente in 2023 te verhogen, toen ergens in 2022, daarna komende juli. Laten we eerst maar eens zien wat er gebeurt.’

Mager plusje

Kenners denken echter niet dat het zo hard zal gaan met renteverhogingen door de ECB. Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank, zei weliswaar onlangs dat wat hem betreft de rente in juli misschien al met 0,5% verhoogd mag worden. Maar analisten hebben dit eigenlijk al ingeprijsd. Zij gaan gemiddeld uit van 0,5% stijging in het komende kwartaal en dan nog 0,25% erbij in december. Dat zijn voor de ECB misschien serieuze stappen. Maar met een huidige beleidsrente van -0,5% eindigen we dit jaar dan op een mager plusje van 0,25%. En dan valt al beter te begrijpen dat ING wat afwachtend is met het verhogen van de spaarrente. Bovendien, zegt ING-econoom Brosens, dat banken renteveranderingen altijd vertraagd doorvoeren, omhoog en omlaag. Hij begrijpt wel dat klanten die de marktrente zien stijgen vragen om een hogere beloning op hun spaargeld. Daarom, zegt Brosens, moeten de banken blijven uitleggen waarom ze de hand voorlopig op de knip houden.

En de negatieve spaarrentes?

Wel denkt Brosens dat de boeterente voor particulieren met een vermogen van meer dan € 100.000 redelijk snel zal verdwijnen. Maar daar houdt het volgens hem dus voorlopig bij op. In Duitsland zijn de banken al behoorlijk in beweging gekomen, flink wat van deze banken hebben de grens voor negatieve rente al een stuk gunstiger gemaakt voor hun klanten. Zo heeft ING-dochter Diba de grens voor het betalen van negatieve rente al flink verhoogd. De negatieve rente van 0,5% wordt daar sinds vorige week niet meer berekend vanaf een vermogen van € 50.000, maar vanaf € 500.000. Het geeft ook Nederlanders met dergelijke vermogens hoop op dit soort stappen, en meer. Onafhankelijk econoom Han de Jong, die voorheen voor ABN Amro werkte, gaat er vanuit dat de banken de negatieve spaarrente voor de grote vermogens snel willen schrappen. ‘Er was toen dat werd ingevoerd grote weerstand tegen. De bank dacht, terecht, dat klanten hiertegen zouden ageren. Dus ik denk dat ze blij zijn als ze ervan af kunnen.’ Robin van den Broek, bankenanalist bij het Italiaanse Mediobanca, is het met hem eens. Van den Broek verwacht echter net als de andere analisten dat het hier voorlopig bij zal blijven. Want voor het veranderen van de spaarrente kijken de banken volgens hem gewoon naar die korte ECB-rente, en die blijft waarschijnlijk laag. ‘Misschien gaat die binnen afzienbare tijd richting een plus van 0,5%. Maar bij de eerste halve procent boven nul denken de banken: die is voor mij.’

Pas bij ECB-rente 1%

De verhoging van de spaarrente zal dus langer gaan duren. Pas als de ECB-rente naar de 1% gaat, zullen banken volgens Van den Broek overwegen weer rente uit te gaan keren. Maar die verhoging door de ECB naar 1% ziet hij voorlopig nog niet gebeuren. Als spaarders iets willen verdienen aan hun spaargeld, zo suggereert hij, moeten ze hun geld vastzetten voor een langere termijn. Want de rente op termijndeposito’s ziet er nu wel iets beter uit.